İnşaat malzemeleri ihracatı 6 ay sonra yükselişe geçti
Türkiye İMSAD’ın hazırladığı İş Makinaları Sanayi Dış Ticaret Endeksi’ne göre Mart ayında inşaat malzemeleri ihracatı 2,71 milyar dolara yükseldi. İhracat, maliyet bazında Eylül 2022’den bu yana en yüksek rakama ulaşırken, ölçü bazında 4 milyon tonu aştı. 2023 yılı Mart ayında yıllık ortalama ihracat birim fiyatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15,5 arttı.
Türkiye İMSAD İş Makinaları Sanayi Dış Ticaret Endeksi Mart 2023 sonuçları açıklandı. Rapora göre dış ticarette son 6 aydır görülen düşüş eğilimi Mart ayında sona erdi. Şubat ayında birçok ilde büyük tahribata yol açan depremlerin etkilerinin azaldığı inşaat malzemeleri sektörü dış ticaretinde, Mart ayında 2,71 milyar dolarlık ihracatla 2022 Eylül ayından bu yana görülen en yüksek rakama ulaşıldı. Ancak geçen şubat ayına göre ihracatta yaklaşık 600 milyon dolarlık artış olmasına rağmen, bir önceki yılın Mart ayına göre değerde yüzde 18,3 oranında düşüş yaşandı.
İhracat depremin etkilerinin ardından toparlanmaya başladı
Şubat ayında yaşanan şokun dış ticaret üzerindeki etkilerinin azaldığına dikkat çekilen raporda, ihracatta geçen yılın bire bir dönemi ile yapılan karşılaştırmalarda güçlü bir baz etkisi ortaya çıktı.
Baz etkisinin kaynağı, geçtiğimiz yıl Mart ayında Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte sıçrayan fiyatlar ve ticaret kısıtlamalarıydı.
Geçen yıl fiyat artışları ve Türkiye’ye olan talep nedeniyle çok yüksek ihracat gerçekleştirildi. Ancak Mart 2023 sonuçlarına göre ihracat 6 ay sonra ilk kez yükselmeye başladı ve tedbir olarak 4 milyon tonu aştı. Mart ayında depremin ihracatı sınırlayıcı etkisi azalırken, kapasite kullanımı kısmen toparlandı.
Rapora göre iş makineleri sektörü ortalama yıllık ihracat birim fiyatı Mart ayında geçen yılın Mart ayına göre yüzde 15,5 arttı. Böylece Mart 2023’te ortalama yıllık ihracat birim fiyatı 0,67 dolar/kg seviyesine ulaştı.
Aylık ithalat 1 milyar doları aştı
Ekonomi çevrelerinin yakından takip ettiği Türkiye İMSAD raporunda, ihracattaki iyileşmeyle birlikte ithalatta da rekor artışa dikkat çekildi.
Buna göre inşaat malzemeleri sektörünün ithalatı 2023 yılı Mart ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 artarak ilk kez 1 milyar doları aştı. 2023 yılı Mart ayında inşaat malzemeleri ithalatı ise 380 bin 525 ton olarak gerçekleşti. Tedbir olarak en yüksek ithalat 2017 Temmuz ayından sonra gerçekleşti. İş makineleri sektörünün yıllık ortalama ithalat birim fiyatı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 azalarak 2,75 dolar/ Mart 2023’te kg.
Yıllık ihracat düşmeye devam ediyor
Mart ayı ihracat performansına bağlı olarak yıllık (son 12 aylık) inşaat malzemeleri ihracatı 32,33 milyar dolara geriledi. Yıllık ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 azaldı. 2023 yılı Mart ayında yıllık ihracat tedbiri olarak bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 18,1 azalarak 53,29 milyon tona geriledi. Yıllık ortalama ihracat birim fiyatı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,6 artarak 0,61 dolar/kg olarak gerçekleşti.
Raporda, depremin etkisini geride bırakmaya başlayan iş makinası ihracatının piyasalardaki ve ödemeli Türk lirasındaki yavaşlamadan olumsuz etkilendiği belirtildi. Türk lirasının pahalı kalması durumunda ithalatın yeni rekorlar kırabileceği vurgulandı.
Alt fasıllarda farklı ihracat trendleri oluştu
İş makineleri sektöründe alt segmentlerin ihracat performansı 2023 yılı Mart ayında bir önceki Şubat ayının oldukça üzerinde gerçekleşti. Ancak geçen yılın aynı ayına göre farklı trendler ortaya çıktı. Buna göre, 2023 yılı Mart ayında 8 alt fasıldan 5’inde ortalama ihracat birim fiyatları geçen yılın aynı dönemine göre yüksek olurken, 3 alt fasılda geriledi.
2023 yılı Mart ayında mineral, taş ve toprak eserlerin ortalama ihracat birim fiyatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,2 arttı. Ütü Çelik işleri ortalama ihracat birim fiyatı ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13,7 arttı. Diğer alt kalemlerdeki artışlar düşük seviyesini korudu. Prefabrik yapıların ortalama ihracat birim fiyatı yüzde 33,7, metal esaslı işlerin ortalama ihracat birim fiyatı ise yüzde 6,6 azaldı.
Mart 2023’te 8 alt iş kümesinden 5’inde ihracat tedbir olarak geçen yılın Mart ayının altında kaldı. 3 alt sette ise tedbir olarak ihracat Mart 2022’yi geçti.
Miktardaki düşüş büyük ölçüde piyasalardaki yavaşlamadan kaynaklandı. Bu dönemde ihracattaki düşüş önlem olarak demir çelik işlerinde yüzde 41,4, maden, taş ve toprak işlerinde yüzde 27,5 oldu. Metal esaslı işler ihracatı yüzde 15,1, prefabrik yapılar ihracatı yüzde 32,9 azaldı. Kimyasala dayalı işlerin ihracatı tedbir bazında yüzde 10,5 arttı.
2023 yılı Mart ayında 8 alt iş kümesinin 5’inde ihracatta bir önceki yılın Mart ayına göre fiyat düşüşü yaşandı. Eserlerin 3 alt kümesinin ihracatı katlanarak arttı. 2023 yılı Mart ayında değer düşüklüğü demir çelik işlerinde yüzde 33,4, metal esaslı işlerde yüzde 20,7, maden, taş ve toprak işlerinde yüzde 15,8, prefabrik yapılarda ise yüzde 65,1 oldu. Kimyasal bazlı işler ihracat değeri bazında yüzde 19 artarken, elektrikli ev aletleri ve teçhizatta yüzde 9,5 arttı.
-Foreks Haber Merkezi-
