Bütçe uygulama sonuçları (2)
Bu yılın Ocak-Mayıs döneminde merkezi yönetim bütçesinden 1 trilyon 875 milyar 715 milyon lira harcanırken, bütçe gelirleri 1 trilyon 612 milyar 124 milyon liraya ulaştı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Mayıs ayı bütçe gerçekleşme raporunu açıkladı.
Buna göre, 2022 yılı Mayıs ayında 173 milyar 777 milyon lira olan merkezi yönetim bütçe giderleri, bu yılın aynı ayında yüzde 147,7 artarak 430 milyar 518 milyon liraya yükseldi. Böylece, 2023 yılı merkezi yönetim bütçe harcamaları için öngörülen 4 trilyon 469 milyar 570 milyon lira ödeneğin yüzde 9,6’sı kullanıldı.
Geçen yıl mayıs ayında 161 milyar 888 milyon lira, bu yılın aynı ayında 221 milyar 620 milyon lira faiz dışı fazla verildi.
Faiz hariç bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 110,3 artarak 327 milyar 804 milyon lira oldu. Bütçe ödeneklerine göre faiz dışı giderlerin gerçekleşme oranı 2022’nin aynı ayında yüzde 6,2 iken geçen ay yüzde 8,4 olarak hesaplanmıştı.
Mayıs ayında işçi giderleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 116 artarak 87 milyar 344 milyon lira olurken, bütçede öngörülen 952 milyar 308 milyon lira ödeneğin yüzde 9,2’si işçi giderlerine kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet katkı payı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 97,6 artarak 13 milyar 145 milyon liraya ulaşırken, bütçede öngörülen 150 milyar 392 milyon lira ödeneğin yüzde 8,7’si kullanıldı.
Söz konusu dönemde mal ve hizmet alımı için bütçede öngörülen 318 milyar 685 milyon liralık ödeneğin yüzde 10,6’sı harcandı. Mayıs ayında yüzde 66,4 artışla 33 milyar 815 milyon liralık mal ve hizmet alım gideri gerçekleşti.
Mayıs ayında cari transferler geçen yılın aynı ayına göre yüzde 133,8 artarak 150 milyar 643 milyon liraya ulaştı. Bütçede öngörülen 1 trilyon 681 milyar 997 milyon lira ödeneğin yüzde 9’u kullanıldı.
Mayıs ayında sermaye gideri 26 milyar 226 milyon lira olurken, sermaye transferi 6 milyar 476 milyon lira oldu. Borç verme maliyeti 10 milyar 156 milyon lirayı buldu. Faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 473,4 artarak 102 milyar 714 milyon lira oldu.
bütçe gelirleri
Geçen yıl mayıs ayında 317 milyar 753 milyon lira olan merkezi yönetim bütçe gelirleri, geçen ay yüzde 72,9 artarak 549 milyar 424 milyon lira oldu. Bütçe projeksiyonuna göre Mayıs ayında bütçe gelirlerinin gerçekleşme oranı geçen ay yüzde 14,4 iken 2022’de yüzde 12,4 oldu.
Vergi gelir tahsilatı geçen ay 2022 Mayıs ayına göre yüzde 75,1 artarak 507 milyar 414 milyon liraya ulaştı. Bütçe varsayımına göre vergi gelirlerinin gerçekleşme oranı 2022’de yüzde 13,3 iken geçen ay yüzde 15,9 olarak hesaplandı.
Genel bütçe vergi dışı gelirleri yüzde 42 artarak 34 milyar 752 milyon lira oldu. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 5 milyar 995 milyon TL, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 1 milyar 262 milyon TL olarak belirlendi.
Vergi türlerinin prestiji ile Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre gelir vergisi %99,1, kurumlar vergisi %68,3, dahilde katma değer vergisi yüzde 71,6, özel tüketim vergisi yüzde 103,9, bankacılık ve sigortacılık işlem vergisi yüzde 113,1’dir. İthalde alınan katma değer vergisi yüzde 56,1, damga vergisi yüzde 107,9, harçlar yüzde 72,7 ve diğer vergilerin tahsilatı yüzde 100,6 arttı.
Ocak-Mayıs transfer gerçekleşmeleri
Merkezi yönetim bütçe giderleri 2022 Ocak-Mayıs döneminde 959 milyar 773 milyon lira iken bu yılın aynı döneminde yüzde 95,4 artışla 1 trilyon 875 milyar 715 milyon liraya yükseldi. Böylece 2023 yılı merkezi yönetim bütçe harcamaları için öngörülen 4 trilyon 469 milyar 570 milyon lira ödeneğin yüzde 42’si kullanıldı.
Faiz hariç bütçe giderleri Ocak-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 95,5 artarak 1 trilyon 637 milyar 846 milyon lira oldu. Faiz dışı giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 42 olarak hesaplanmıştır.
Personel giderleri yüzde 108,3 artarak 449 milyar 760 milyon liraya ulaşırken, bütçede öngörülen 952 milyar 308 milyon lira ödeneğin yüzde 47,2’si işçi giderlerine kullanıldı.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet katkı payı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 99,3 artarak 69 milyar 348 milyon liraya ulaşırken, bütçede öngörülen 150 milyar 392 milyon lira ödeneğin yüzde 46,1’i kullanıldı.
Ocak-Mayıs döneminde bütçede mal ve hizmet alımı için öngörülen 318 milyar 685 milyon liralık ödeneğin yüzde 42,6’sı harcandı. Bu dönemde yüzde 104,2 artışla 135 milyar 631 milyon liralık mal ve hizmet alım gideri gerçekleşti. Cari transferler yüzde 106,1 artarak 790 milyar 144 milyon liraya ulaştı. Bütçede öngörülen 1 trilyon 681 milyar 997 milyon lira ödeneğin yüzde 47’si kullanıldı.
Söz konusu dönemde 107 milyar 966 milyon TL sermaye gideri ve 45 milyar 170 milyon TL sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 39 milyar 827 milyon lira olarak hesaplandı. Faiz giderleri yüzde 95,2 artarak 237 milyar 869 milyon lira oldu.
bütçe gelirleri
Geçen yılın Ocak-Mayıs döneminde 1 trilyon 84 milyar 391 milyon lira olan merkezi yönetim bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 48,7 artarak 1 trilyon 612 milyar 124 milyon liraya ulaştı. Bütçe projeksiyonuna göre bütçe gelirlerinin Ocak-Mayıs transfer gerçekleşme oranı 2022 yılında yüzde 42,5 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 42,3 oldu.
Söz konusu dönemde vergi gelirleri bir önceki yılın Ocak-Mayıs dönemine göre yüzde 55,6 artarak 1 trilyon 371 milyar 153 milyon liraya ulaştı. Bütçe tahminine göre vergi gelirlerinin gerçekleşme oranı yüzde 42,9 olarak kaydedildi.
Genel bütçe vergi dışı gelirleri yüzde 8,5 artarak 195 milyar 120 milyon liraya ulaştı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 33 milyar 721 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 12 milyar 130 milyon lira olarak belirlendi.
Vergi türlerinin prestiji ile Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre gelir vergisi yüzde 82,2, kurumlar vergisi yüzde 8,2, dahili katma değer vergisi yüzde 96, özel tüketim vergisi yüzde 98,7, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 97,2 oldu. geçen yılın aynı dönemi. İthalde alınan KDV yüzde 46,6, damga vergisi yüzde 100,5, harçlar yüzde 75,1 ve diğer vergi gelirleri yüzde 72,6 arttı.
(Bitti)
